Σε ηλικία 24ων χρονών, έφυγα από τη Θεσσαλονίκη που ήταν η μόνιμη κατοικία μου η ασφάλεια της οικογένειας και των φίλων. Θυμάμαι ακόμη εκείνο το ταξίδι, ήμασταν μαζεμένη όλη η οικογένεια στο πατρικό μας στη Βαμβακούσα Σερρών για την πρωτομαγιά, την επομένη 2 Μαΐου 1993, ο αδερφός μου ανέλαβε να με μεταφέρει με το φορτηγάκι του στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου. Τα υπάρχοντα μου ήταν ένας υπνόσακο, λίγα ρούχα και λίγα σκεύη κουζίνας. Πήραμε τον δρόμο της Άνω Βροντού μέσα από τα βουνά. Έτσι απλά αποχαιρέτισα τους δικούς μου και ξεκίνησα το ταξίδι της ενηλικίωσης μου.
Στο Δασωτό (1993-1998) ξεδίπλωσα το όνειρο μου να ζήσω χωρίς ηλεκτρική ενέργεια και χωρίς χρήματα. Όντος κατάφερα να ζήσω και να δημιουργήσω πράγματα, ο τελευταίος σταθμός αυτής της περιόδου ήταν το Σουμάκ στα Πομάκικα χωριά του νομού Ροδόπης (1999-2001) όπου όλος ο οικισμός δεν είχε ρεύμα.
Ο αγγλικός όρος αυτού του τρόπου ζωής είναι Off-the-grid, χωρίς σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο Από την Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια. Διαβάζουμε: Ένα σπίτι που χρησιμοποιεί ηλιακά πάνελ και συλλογή βρόχινου νερού, είναι ένα χαρακτηριστικό των κτιρίων και ενός τρόπου ζωής που έχει σχεδιαστεί με ανεξάρτητο τρόπο χωρίς να βασίζεται σε μία ή περισσότερες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Ο όρος “εκτός δικτύου” αναφέρεται παραδοσιακά στη μη σύνδεση στο ηλεκτρικό δίκτυο, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει άλλες επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας όπως συστήματα νερού, φυσικού αερίου και αποχέτευσης, και μπορεί να κλιμακωθεί από κατοικίες σε μικρές κοινότητες. Η ζωή εκτός δικτύου επιτρέπει στα κτίρια και τους ανθρώπους να είναι αυτάρκεις, κάτι που είναι επωφελές σε απομονωμένες τοποθεσίες όπου δεν μπορούν να φτάσουν οι συνήθεις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας και είναι ελκυστικό για όσους θέλουν να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και το κόστος ζωής. Γενικά, ένα κτίριο εκτός δικτύου πρέπει να μπορεί να παρέχει ενέργεια και πόσιμο νερό για τον εαυτό του, καθώς και να διαχειρίζεται τρόφιμα, απόβλητα και λύματα.
Όλη αυτή τη γνώση και την εμπειρία που απέκτησα αυτά τα χρόνια, τη μοιράζομαι μέσα από τα εργαστήρια «βαδίζοντας προς την αυτάρκεια» η έδρα του Πελίτι στο Μεσοχώρι Παρανεστίου Δράμας είναι σχεδιασμένη με αυτή τη φιλοσοφία.
Αυτή την περίοδο (Σεπτέμβριος 2023) δεχόμαστε πολλά μηνύματα από ανθρώπους που θέλουν να ζήσουν με αυτό τον τρόπο, εκτός δικτύου σε απομονωμένες περιοχές.
Ο όρος off-Grid έχει και μια άλλη ερμηνεία για όσους ασχολούνται με θέματα επιβίωσης. Είναι η καταστροφή των δικτύων παροχής νερού, παροχής ηλεκτρικού, επικοινωνίας τηλεφώνου και ίντερνετ, καταστροφή του οδικού δικτύου κ.α. μετά από ένα φυσικό γεγονός πλημμύρα, σεισμό, πόλεμο, έναν μεγάλο μετεωρίτη, ένα οικονομικό κραχ κ.λ.π.
Η κατάσταση εκτός δικτύου με τους όρους επιβίωσης, χωρίζεται σε τρία επίπεδα.
Στο επίπεδο τρία, μπορεί να γίνει διακοπή ενός ή περισσότερων δικτύων για λίγες ώρες. Όλοι μας έχουμε ζήσει τέτοιες καταστάσεις, διακοπή νερού για συντήρηση του δικτύου, διακοπή ρεύματος για βλάβες κ.λ.π. Σε αυτό το επίπεδο η διακοπή είναι μικρής διάρκειας κάποιων ορών και αντιμετωπίζεται απ’ όλους τους συμπολίτες μας χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες.
Στο δεύτερο επίπεδο έχουμε τη διακοπή των δικτύων για μερικές ημέρες ή μερικές εβδομάδες. Για παράδειγμα στη Θεσσαλία αυτές τις μέρες, έχει διακοπή η υδροδότηση για 8 ημέρες, έχει καταστραφεί το οδικό δίκτυο κ.λ.π. Στο επίπεδο δύο αρχίζουν τα προβλήματα, υπάρχει δυσκολία στη μετακίνηση, στην επικοινωνία, στην τροφοδοσία της αγοράς, καταστρέφονται όλα τα κατεψυγμένα τρόφιμα, αρχίζουν να υπάρχουν εντάσεις στους ανθρώπους, κινδυνεύουν οι άνθρωποι που είναι εξαρτημένη η ζωή τους από μηχανήματα, υπάρχουν φαινόμενα αισχροκέρδειας, λεηλασίες κ.λ.π.
Το επίπεδο ένα είναι όταν η διακοπή των δικτύων είναι μακροχρόνια, όπως καταλαβαίνετε εκεί τα πράγματα είναι πολύ πιο δύσκολα.
Στις μέρες μας υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι που θέλουν να ζήσουν ως επιλογή εκτός δικτύου, όπως επέλεξα να ζήσω στα νιάτα μου.
Τι σημαίνει να ζεις εκτός δικτύου; Τι ζει έξω από το δίκτυο; Πώς βγαίνεις από το δίκτυο; Θα τα απαντήσουμε αύριο Παρασκευή 15 Σεπτεμβρίου 2023.
Η φωτογραφία είναι από το Σουμάκ στα Πομάκικα χωριά της Π. Ε. Ροδόπης όπου έζησα από τα τέλη του 1999 ως το 2001. Ένας οικισμός όπου το 2000 δεν είχε ηλεκτρικό ρεύμα, τηλέφωνο, παροχή πόσιμου νερού και αποχέτευση. Το μόνο δίκτυο ήταν ένας χωματόδρομος που ένωνε τα σπίτια.
Το σπίτι το παρέδωσα στους ιδιοκτήτες τον Ιανουάριο του 2003, μετά από ένα όνειρο που είδα. Ο κοντινότερος μου γείτονας, ένα τέταρτο με τα πόδια. Ευχαριστώ πολύ όλους τους ανθρώπους που με βοήθησαν, με στήριξαν σε αυτή την επιλογή μου, το να ζήσω χωρίς ηλεκτρικό, χωρίς χρήματα, χωρίς υποδομές. Ευγνώμων. Θα στηρίξω με τη σειρά μου, στο βαθμό που μπορώ, όσους ανθρώπους θέλουν να ζήσουν εκτός δικτύου.
