Κείμενο κ. Μηνδρινού Αναστασία Δασκάλα στο 1ο Δ. Σ. Γλυφάδας.
Γιατί να το κάνω;
Γιατί να έχει λαχανόκηπο το σχολείο μου;
Γιατί ένας εκπαιδευτικός, εκτός από όλα τ΄ άλλα που πρέπει να κάνει, να ξεκινήσει ένα λαχανόκηπο στο σχολείο του; Γιατί να μπλέξει με χώμα κι εργαλεία που μπορεί να μολύνουν ή να τραυματίσουν τους μαθητές του; Γιατί να βάλει τη σκοτούρα του ποτίσματος; Να μπει στον κίνδυνο της αποτυχίας του εγχειρήματος; Γιατί να χαλάσει την ασφάλεια και την άνεση της ρουτίνας του;
Ξεκινήσαμε το λαχανόκηπο με τα πρωτάκια μου πριν πέντε χρόνια με αφορμή ένα ποιηματάκι στο βιβλίο της γλώσσας, τον βαφτίσαμε χαχανόκηπο. Προσπαθήσαμε να χωρέσουμε στο αυστηρό πλαίσιο του σχολείου μια δραστηριότητα που δύσκολα συντονίζεται με το χτύπημα του κουδουνιού, το κυνήγι της επίδοσης ή τον ανταγωνισμό για την πρωτιά. Η ιδέα άρεσε στον τότε δ/ντή του σχολείου μας Μάριο Κασσέρη κι έτσι με τη στήριξή του και την εθελοντική βοήθεια και καθοδήγηση της γεωπόνου Παναγιώτας Μαλτέζου έγινε η αρχή. Στη συνέχεια αρκετοί δάσκαλοι του σχολείου με τους μαθητές μας σπείραμε και φυτέψαμε λαχανικά, λουλούδια κι αρωματικά φυτά.
Ο μικρός μας Λαχανόκηπος από την πρώτη στιγμή, αποτέλεσε πολύτιμο εργαλείο, «εποπτικό υλικό» όπως λέμε οι δάσκαλοι, για όλα τα μαθήματα της Α΄ τάξης. Έμαθαν να γράφουν ταμπελάκια, να ταξινομούν φυτά, να τα μετράνε, να χρησιμοποιούν ζυγό ισορροπίας για τα λαχανικά τους, να σχεδιάζουν την κάτοψή του κήπου, να παρατηρούν χωρίς φόβο τα έντομα, να υλοποιούν προγράμματα υγιεινής διατροφής, και χίλια δυο ακόμα. Έδωσε κίνητρο για μελέτη στα παιδιά, βελτίωσε τις σχέσεις μεταξύ τους, τα βοήθησε να ξεκινήσουν με χαρά κι ενδιαφέρον τη σχολική τους ζωή.
Ο σχολικός λαχανόκηπος δίνει στα παιδιά όσα η «σχολειοποίηση» της ζωής τους τούς έχει στερήσει. Γονείς και δάσκαλοι από υπερβολικό ζήλο φορτώνουμε τεράστιο βάρος στους παιδικούς ώμους. Κορεσμένα από εφόδια και προσδοκίες τα παιδιά μας δεν προλαβαίνουν να βιώσουν την έμφυτη ανάγκη κάθε ανθρώπου για μάθηση. Πριν αναρωτηθούν για κάτι, έχουν την απάντηση· πριν σκεφτούν το πρόβλημα, τους παρουσιάζεται η λύση· πριν καλά καλά παρατηρήσουν ένα φαινόμενο, τους έχει ήδη δοθεί το συμπέρασμα. Στον κήπο τα παιδιά μπορούν να χαλαρώσουν, να παρατηρήσουν, να νιώσουν το θαύμα του κύκλου της ζωής. Εκεί μαθαίνουν να περιμένουν, να φροντίζουν, να συνεργάζονται, να μοιράζονται. Στον κήπο τα παιδιά δεν βαριούνται.
Στα χρόνια αυτά δε σταματήσαμε στιγμή να πειραματιζόμαστε, να τα καταφέρνουμε αλλά και να αποτυγχάνουμε. Νιώσαμε λύπη για φυτά που μαράθηκαν, σπόρους που δεν αναπτύχθηκαν , αλλά αυτό που τελικά θυμόμαστε είναι τα λαχανικά που μοιραστήκαμε ενώνοντας τα θρανία της τάξης σε ένα μεγάλο κοινό τραπέζι. Θυμόμαστε τις κάμπιες που μας έφαγαν τα λάχανα, αλλά έγιναν όμορφες κίτρινες πεταλούδες, την πατατιά που μας ξάφνιασε φυτρώνοντας μόνη της από πατατόφλουδες που είχαμε πετάξει σε μια γωνιά για να μάθουμε πώς λειτουργεί το κομπόστ. Θυμόμαστε τις ντοματιές που άνθισαν τον Οκτώβρη και έζησαν καρπίζοντας όλο τον περσινό χειμώνα που δεν έκανε πολύ κρύο.
Ο σχολικός λαχανόκηπος δίνει στον εκπαιδευτικό την ευκαιρία να δραπετεύει από τα συνηθισμένα και να υπηρετεί το ρόλο του σ΄ένα πλαίσιο δημιουργικότητας και χαράς. Η φύση δίνει τη βάση και το ρυθμό για όσα θα συζητηθούν στη σχολική τάξη. Στον κήπο μιλάς λίγο και διδάσκεις πολλά. Γι αυτό αξίζει να στήσει κανείς ένα λαχανόκηπο σε σχολείο.
Ο λαχανόκηπος δημιουργήθηκε στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Γλυφάδας το 2013 και λειτουργεί μέχρι σήμερα 2017.
Είχα την τύχη να επισκεφτώ το Λαχανόκηπο την Τετάρτη 24 Μαΐου 2017. Ο λαχανόκηπος έχει λίγο απ’ όλα, βότανα, λουλούδια, ντομάτες με μικρές ντοματούλες, κολοκυθάκια με μικρά κολοκυθάκια, κ.α. Αλλά το πιο σημαντικό είναι ότι η ρόκα έχει σποριάσει. Οι μαθητές είδαν όλο τον κύκλο του σπόρου, από το σπόρο στο σπόρο. Αυτό είναι κάτι πολύ σπάνιο σε σχολικό κήπο και αξίζουν πολλά μπράβο στην κ. Μηνδρινού και στους μαθητές της για την υπέροχη εργασία τους.
Σπόρος ρόκας από το λαχανόκηπο
Σπόρος ρόκας από το λαχανόκηπο
Επίσης η κ. Μηνδρινού μου είπε ότι μια χρονιά οι ντομάτες δεν πάγωσαν το χειμώνα και συνέχισαν ως την επόμενη άνοιξη. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει στη νότια Ελλάδα σε προστατευμένους κήπους.
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι ένα καλοκαίρι τα μεγάλα παιδιά του σχολείου πρόσεχαν τον κήπο ποτίζοντας τον για όλο το καλοκαίρι για να μην ξεραθούν τα φυτά.
Παναγιώτης Σαϊνατούδης
Ιδρυτής του Πελίτι
