Αυτές τις μέρες βλέπουμε στην Αγγλία, μια πλούσια χώρα του βορά να υπάρχει διατροφική κρίση, λόγω των εμπορικών συμφωνιών και του κορονοιού.
Κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί πριν έναν χρόνο ότι στο Λονδίνο τα Χριστούγεννα του 2020, θα άδειαζαν τα ράφια των σουπερ μάρκετ και θα έμπαινε πλαφόν στις αγορές των πολιτών.
Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης όπου οι εμπορικοί δρόμοι είναι ανοιχτοί τα καταστήματα τροφίμων έχουν ότι ζητάει η ψυχή μας, τι θα συμβεί όμως σε μια κρίση; Αν οι εμπορικοί δρόμοι για κάποιο λόγω κλείσουν;
Με αυτό το σκεπτικό πλέον πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο στρέφονται στην αυτάρκεια και την παραγωγή της τροφής τους.
Η εκτροφή των κουνελιών που παραθέτουμε εδώ είναι μια απάντηση σε δικές σας ερωτήσεις. Δίνουμε τις συμβουλές αυτές με σκοπό να βοηθήσουμε όσους θέλουν να αυξήσουν το βαθμό αυτάρκειας της τροφής τους. Έχουμε την ελπίδα ότι θα υπάρξει ο απαραίτητος σεβασμός προς τη ζωή και στις ανάγκες των ζώων, για το ζευγάρωμα, την κύηση, το θηλασμό, τον απογαλακτισμό κ.λ.π.!
Ότι ο άνθρωπος κάνει στα ζώα αυτό μπορεί να κάνει και στους συνανθρώπους του.
Ο σεβασμός των ζώων και η αντιμετώπιση τους ως ζωντανών οργανισμών με αισθήματα και ανάγκες και όχι ως μηχανές που παράγουν προϊόντα για το κέρδος των επιχειρήσεων, θεωρούμε ότι θα πρέπει να είναι το βασικό μέλημα των κτηνοτρόφων.
Εγκατάσταση
Οι κλωβοί για κουνέλια μπορούν να γίνουν εύκολα από συρμάτινο πλέγμα, από ξύλο ή από τον συνδυασμό αυτών των δύο υλικών. Για ένα κουνέλι μεσαίου μεγέθους, ο κλωβός πρέπει να έχει τις εξής διαστάσεις: μήκος 80 cm, πλάτος 60 cm και ύψος 60 cm. Οι κονικλομητέρες χρειάζονται επιπλέον ένα κουτί – φωλιά για να κρατάνε ζεστά τα μωρά τους. Το κουτί πρέπει να έχει διαστάσεις 38 x 25 x 25 cm.
Απ’ ό,τι υλικό κι αν είναι φτιαγμένος ο κλωβός, το δάπεδο πρέπει να είναι οπωσδήποτε από συρμάτινο πλέγμα (όχι κοτετσόσυρμα) με τρύπες για να πέφτουν οι ακαθαρσίες, αλλά όχι τόσο μεγάλες ώστε να κινδυνεύουν να πιαστούν τα πόδια των κουνελιών. Η κοπριά του κουνελιού, όταν την αφήσουμε να χωνέψει, γίνεται εξαιρετικό οργανικό λίπασμα για τον λαχανόκηπό σας ή τις γλάστρες σας.
Aν ο κλωβός έχει σκελετό από ξύλο, το συρμάτινο πλέγμα πρέπει να τοποθετείται στην εσωτερική πλευρά του σκελετού, αλλιώς τα κουνέλια θα ροκανίσουν το ξύλο.
Ο κλωβός πρέπει να καθαρίζεται συχνά και να μένει στεγνός για να προλαβαίνουμε τις αρρώστιες. Προστατέψτε τους κλωβούς σας από τον ήλιο, τον αέρα και τη βροχή. Δεν είναι απαραίτητο να τοποθετήσετε τους κλωβούς μέσα σε κτίριο για να προστατέψετε τα κουνέλια από το κρύο. Τα κουνέλια αντέχουν περισσότερο το κρύο παρά τη ζέστη. Σημασία έχει να μη βρέχονται και να μην τα χτυπάει ο αέρας και ο ήλιος.
Τα κουνέλια χρειάζονται άφθονο καθαρό αέρα. Γι’ αυτό οι κλωβοί τους πρέπει να αερίζονται καλά. Φροντίστε να τοποθετήσετε τους κλωβούς σε ένα ήσυχο μέρος όπου τα σκυλιά, οι γάτες και τα ποντίκια δεν μπορούν να φτάσουν τα κουνέλια.
Διατροφή
Τα κουνέλια τρώνε σχεδόν ό,τι φυτρώνει στο έδαφος. Μπορείτε να τα ταΐζετε έτοιμη τροφή του εμπορίου (κουνελίνη) ή φρέσκες φυσικές τροφές. Το διαιτολόγιο ενός κουνελιού περιλαμβάνει τριφύλλι, χορτάρι, πράσινο καλαμπόκι, καρότα, γογγύλια, λάχανο (όχι πολύ) και μαρούλι. Μη δίνετε λάχανο στα θηλυκά που είναι σε γαλακτοφορία γιατί θα μειωθεί η παραγωγή γάλακτος για τα μικρά τους.
Τα κουνέλια απολαμβάνουν επίσης το καλαμποκάλευρο, το κουρκούτι (χυλό από αλεύρι), το ψωμί, τον χυλό από καλαμποκάλευρο και τα φύλλα των οπωροφόρων δέντρων (π.χ. μουριά).
ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα φύλλα της πατατιάς και της τοματιάς είναι ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗ για τα κουνέλια.
Μην αλλάζετε απότομα τη διατροφή των κουνελιών σας.
Καθαρές τροφές: Μη δίνετε στα κουνέλια σας λαχανικά που έχουν «ανάψει», τροφή που έχει ψεκαστεί με εντομοκτόνα και ζιζανιοκτόνα, χαλασμένες τροφές ή μουχλιασμένα άχυρα.
Τα κουνέλια πρέπει να ταΐζονται νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα. Το μεγαλύτερο μέρος της τροφής πρέπει να δίνεται το απόγευμα.
Μπορείτε να καλλιεργήσετε δική σας πράσινη τροφή για τα κουνέλια σας.
Επιλογή Αναπαραγωγικών Ζώων
Όταν αγοράζετε κουνέλια για αναπαραγωγή, βεβαιωθείτε πως έχουν λαμπερά μάτια, στεγνή μύτη και καθαρά αυτιά και πόδια.
- Η γούνα του κουνελιού πρέπει να είναι στρωτή και καθαρή και τα δόντια του ευθυγραμμισμένα.
- Μην αγοράσετε ενήλικα θηλυκά επειδή δεν μπορείτε να ξέρετε πάντοτε την ηλικία τους. (π.χ. ένα τέτοιο θηλυκό μπορεί να έχει φτάσει στο τέλος της αναπαραγωγικής του ζωής και να είναι «άχρηστο»). Αγοράστε αναπαραγωγικά ζώα που έχουν ηλικία γύρω στους 6 μήνες.
- Τα μακριά νύχια δείχνουν ότι το κουνέλι είναι ηλικιωμένο.
- Προτιμήστε κουνέλια από γονείς με καλό ιστορικό αναπαραγωγής.
- Τα αναπαραγωγικά ζώα πρέπει να αντικαθίστανται μετά από τρία χρόνια.
- Φτιάξτε δικά σας αναπαραγωγικά ζώα από γονείς με καλές αποδόσεις και, κατά διαστήματα, αγοράζετε 1-2 κουνέλια για να εμπλουτίζετε τα γονίδια του κοπαδιού σας.
Αναπαραγωγή
Τα θηλυκά κουνέλια είναι έτοιμα για αναπαραγωγή σε ηλικία 4 – 6 μηνών. Τα αρσενικά στους 5 – 6 μήνες.
- Τα αρσενικά πρέπει να τα κρατάτε σε χωριστά κλουβιά.
- Πρέπει πάντοτε να βάζετε τα θηλυκά στον κλωβό του αρσενικού. Αν το ζευγάρωμα είναι επιτυχές, το αρσενικό πέφτει κάτω.
- Αν το θηλυκό δεν είναι έτοιμο για ζευγάρωμα, θα προσπαθήσει να το σκάσει.
- Αν τα ζώα δεν ζευγαρώσουν, αφήστε το θηλυκό στον κλωβό του αρσενικού για τις επόμενες 5 – 6 μέρες.
- Τα θηλυκά είναι πιο παραγωγικά την άνοιξη, το καλοκαίρι και στις αρχές του φθινοπώρου.
- Τους χειμωνιάτικους μήνες το ζευγάρωμα δεν συνιστάται λόγω κρύου.
- Η εγκυμοσύνη διαρκεί περίπου 1 μήνα.
- Η αναλογία των θηλυκών προς αρσενικά που θα πρέπει να διατηρείται σε μια εκτροφή είναι 10:1, ενώ θα πρέπει να αποφεύγεται η ομομειξία. Τα θηλυκά μεταφέρονται ήπια στο κλουβί του αρσενικού, και όχι το αντίστροφο, ενώ πάντα υπό επιτήρηση, αφήνουμε να γίνουν 2-3 επιβάσεις (συνολικός χρόνος 20 λεπτά με 1 ώρα) και επιστρέφουμε το θηλυκό στο κλουβί του. Τα αρσενικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν 2 ή 3 το πολύ φορές την εβδομάδα. Το πιο σύντομο χρονικό διάστημα που μπορούμε να ζευγαρώσουμε μια κουνέλα μετά τον τοκετό είναι 11 ημέρες.
Κυοφορία
Η κυοφορία στο κουνέλι διαρκεί 30-31 ημέρες. Από τη 12η-13η ημέρα είναι δυνατή η διάγνωση της με ψηλάφηση της κοιλιάς από ένα πεπειραμένο άτομο (τα έμβρυα μοιάζουν με χάντρες κομπολογιού). Την 26η μέρα της κυοφορίας, και όχι νωρίτερα, τοποθετούμε τη φωλιά στον κλωβό της μητέρας και προσθέτουμε μία στρωμνή από άχυρο ή πριονίδι. Προτιμούμε το πριονίδι έναντι του αχύρου, αλλά προσέχουμε να μην έχει σκόνη διότι μπορεί τα κουνέλια να πάθουν ασφυξία. Αν προμηθευτούμε πριονίδι με σκόνη, την αφαιρούμε τινάζοντας το μέσα από ένα τούλι. Η στρωμάτωση της φωλιάς γίνεται με την ακόλουθη σειρά: πρώτα ένα στρώμα πριονίδι, ακολουθεί το πλαστικό πλέγμα και μετά πάλι ένα στρώμα πριονίδι. Έπειτα αφήνουμε ανοιχτή την είσοδο της φωλιάς ώστε η μητέρα να μπαινοβγαίνει για να τη συνηθίσει και να δημιουργήσει το τελικό στρώμα από τρίχες, τις οποίες αφαιρεί από το σώμα της.
Γέννα
Ο τοκετός πραγματοποιείται συνήθως τη νύχτα. Κάθε κουνέλα γεννά από 4 έως 9 μικρά, με τις καλύτερες μητέρες να γεννούν έως και 12 μικρά. Επειδή όμως η κουνέλα έχει συνήθως 8 θηλές, τα υπεράριθμα κουνελάκια είναι σκόπιμο να μεταφέρονται σε άλλη μητέρα με μικρότερη τοκετοομάδα (υιοθεσία). Συγκεκριμένα, στις κουνέλες πρώτου τοκετού αφήνουμε 8 κουνελάκια, στις δεύτερου τοκετού 9 και στις μεγαλύτερης ηλικίας 10. Μετά τον τοκετό η φωλιά θα πρέπει να επιθεωρείται καθημερινά ώστε να αφαιρούνται τα νεκρά κουνελάκια και το λερωμένο πριονίδι, το οποίο πρέπει να αντικαθίσταται με καινούργιο καθαρό.
- Μείνετε μακριά από τον κλωβό μέχρι να γεννηθούν τα κουνελάκια.
- Εξετάστε προσεκτικά τα μωρά για να δείτε αν είναι ζωντανά και υγιή.
- Απομακρύνετε αμέσως όσα κουνελάκια είναι νεκρά.
- Μην αγγίζετε τα μωρά εκτός εάν είναι απολύτως απαραίτητο. Η κουνέλα μπορεί να απορρίψει τα μωρά της αν μυρίσει πάνω τους τη μυρωδιά σας. Γι’ αυτό είναι καλό να τοποθετείτε στη μύτη της κουνέλας μια μη τοξική ουσία με δυνατή οσμή πριν πιάσετε τα μωρά.
- Μέσα στη φωλιά, τα κουνελάκια πρέπει να βρίσκονται κοντά το ένα με το άλλο.
- Βεβαιωθείτε ότι όλα τα μωρά θηλάζουν και είναι καλοταϊσμένα.
- Οι πρωτόγεννες κουνέλες μπορεί να φάνε τα μωρά τους. Αυτό συμβαίνει μερικές φορές.
- Το γάλα αγελάδας ή κατσίκας είναι καλό υποκατάστατο όταν η κουνέλα δεν μπορεί να θρέψει τα παιδιά της.
Θηλασμός – Άπογαλακτισμός
Τα κουνελάκια πρέπει να απογαλακτίζονται όταν γίνουν 30 – 35 ημερών. Σε αυτή την ηλικία μπορούμε να τα απομακρύνουμε από τη μητέρα τους. Τοποθετήστε τα θηλυκά σε χωριστό κλωβό από τα αρσενικά.
Τα μικρά θηλάζουν μία φορά την ημέρα, συνήθως το πρωί, για πέντε περίπου λεπτά. Από την 3η εβδομάδα και μετά αρχίζουν να καταναλώνουν και στερεά τροφή (πάντα ξηρά τροφή και καλής ποιότητας). Ο απογαλακτιμός πραγματοποιείται την 4η ή 5η βδομάδα και τα μικρά απομακρύνονται από το κλουβί της μητέρας και τοποθετούνται σε άλλα κλουβιά.
Ανάλογα με τη διατροφή και το πρόγραμμα εκτροφής, η κουνέλα μπορεί να ξαναζευγαρώσει από 2 – 3 ημέρες έως ένα μήνα μετά τη γέννα.
Τα νεαρά κουνέλια είναι συνήθως έτοιμα για χάρισμα/πώληση στους 3 – 4 μήνες. Αν τα κρατήσετε περισσότερο, θα τρώνε περισσότερη τροφή και τα αρσενικά θα αρχίσουν να τσακώνονται.
Ανάπτυξη
Στα παχυνόμενα κουνέλια θα πρέπει να παρέχεται συνεχώς τροφή για κατανάλωση κατά βούληση. Τα ζώα αυτά είναι από τη φύση τους νυχτόβια και καταναλώνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα τροφής τη νύχτα, οπότε ταΐζουμε το απόγευμα.
Υγιεινή
Είναι ιδιαίτερα κρίσιμο να τηρούμε αυστηρούς κανόνες υγιεινής. Καθαρίζουμε σχολαστικά και απολυμαίνουμε τους κλωβούς. Το πιο απολυμαντικό διάλυμα για τον ψεκασμό των κλωβών είναι να διαλύσουμε 1 όγκο οικιακής χλωρίνης σε 3 όγκους νερού.
Πηγές: